এই গুহাবোৰ ঔৰঙ্গাবাদ চহৰৰ উপকণ্ঠত, বিবি কা মকবৰাৰ পৰা নাতিদূৰৈত অৱস্থিত; বৌদ্ধ গুহাৰ তিনিটা গোট আছে। ইয়াত পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ বিয়পি থকা বাৰটা গুহা আছে। এইবোৰক ঔৰঙ্গাবাদ গুহা বুলি জনা যায়।

জিলা/ অঞ্চল
ঔৰঙ্গাবাদ জিলা, মহাৰাষ্ট্ৰ, ভাৰত।

ইতিহাস
ইয়াত খ্ৰীষ্টপূৰ্বৰ আৰম্ভণিৰ পৰা অষ্টম শতিকাৰ খ্ৰীষ্টপূৰ্বলৈকে সামৰি তিনিটা গোটত বিভক্ত ১২ টা বৌদ্ধ গুহা আছে। এলেকাটোৰ গুহা ৪ হৈছে খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১ম শতিকাৰ এটা চৈত্য। গুহা ১ আৰু ৩ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৫ম শতিকাৰ আৰু মহাযান পৰম্পৰাৰ সৈতে জড়িত। গুহা ৬ৰ পৰা ১০ পিছৰ তাৰিখৰ আৰু হিন্দু দেৱতাৰ ভাস্কৰ্য চিত্ৰিত কৰা আছে। গুহাসমূহৰ অন্তিম গোটটো পুনৰ বৌদ্ধ সম্পৰ্কৰ আৰু সেই স্থানত গূঢ় বৌদ্ধ ধৰ্মৰ প্ৰভাৱ প্ৰদৰ্শন কৰে।  এইবোৰ ইলোৰাৰ বৌদ্ধ গুহাসমূহৰ সমসাময়িক। এই গোটৰ ভাস্কৰ্যৰ পেনেলবোৰে ধাৰণাগতভাৱে অজন্তাৰ পৰা ইলোৰালৈ পৰিৱৰ্তন পৰ্যায়টো চিহ্নিত কৰে। বুদ্ধৰ মহাপৰিনিৰ্বাণ, বোধিসত্ত্ব আভালোকিতেশ্বৰ ত্ৰাণকৰ্তা দেৱতা, বোধিসত্ত্ব সেৱক আৰু বিভিন্ন বৌদ্ধ দেৱীৰ এটা অসম্পূৰ্ণ পেনেল আছে। গুহা ৩ হৈছে এক অনন্য গুহা মন্দিৰ য'ত ভগৱান বুদ্ধক মন্দিৰত সিংহাসনত বহি থকা দেখুওৱা হৈছে। দেৱালৰ কাষত দুটা শাৰীত বহি থকা ভক্তসকলৰ পূৰ্ণাৱয়বৰ ভাস্কৰ্যৰে গৰ্ভগৃহটো ভৰি আছে।
গুহা ৭ মহাযান বৌদ্ধ দেৱতাৰ ভাস্কৰ্যৰে সজ্জিত। প্ৰৱেশদ্বাৰত পৰিচাৰক হিচাপে বৌদ্ধ দেৱীসকলৰ সৈতে এটা একশিলা কেন্দ্ৰীয় মন্দিৰ আছে। মন্দিৰটোত বৌদ্ধ দেৱতা হিচাপে চিনাক্ত কৰা নৃত্যময়ী মহিলাৰ পেনেলৰ চিত্ৰৰ সৈতে বহি থকা বুদ্ধৰ ছবি আছে।
গুহা ৬-ৰ ওচৰৰ এটা সৰু গুহাত, আমি গণেশ, সাত গৰাকী মাতৃ দেৱী, দুৰ্গাৰ দৰে বিভিন্ন হিন্দু দেৱতাৰ ভাস্কৰ্য আৰু বুদ্ধৰ ভাস্কৰ্য ও দেখিবলৈ পাওঁ। গুহা ১১ আৰু ১২ পাহাৰৰ পিছফালে আছে আৰু ইয়াত এটা সৰল হল আৰু স্তম্ভ আছে। ইয়াত কোনো কাৰুকাৰ্য নাই।

ভূগোল
ঔৰঙ্গাবাদ গুহাবোৰ হৈছে কোমল বেচাল্ট শিলৰ পৰা খোদিত শিলত কটা গাঁথনি।
বতৰ/জলবায়ু    ঔৰঙ্গাবাদ অঞ্চল গৰম আৰু শুকান জলবায়ুৰ। গ্ৰীষ্মকাল শীত আৰু বাৰিষাতকৈ অধিক চৰম, যাৰ তাপমাত্ৰা ৪০.৫ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছ লৈকে হয়।
শীতকাল মৃদু, আৰু গড় তাপমাত্ৰা ২৮-৩০ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছৰ মাজত থাকে।
বাৰিষা ঋতুত অত্যাধিক ঋতুগত তাৰতম্য থাকে, আৰু ঔৰঙ্গাবাদত বাৰ্ষিক বৰষুণ প্ৰায় ৭২৬ মি.মি. হয়।

কৰিবলগা কাম
এই ছাইটটো সকলো দিশ দৰ্শন আৰু উপভোগ কৰাৰ বাবে এটা সম্পূৰ্ণ দিনৰ প্ৰয়োজন। প্ৰাচীন বৌদ্ধ ভাস্কৰ্য আৰু কাৰুকাৰ্য অন্বেষণ কৰিব পাৰে। গুহাসমূহৰ মনোৰম পাহাৰীয়া পৰিৱেশ আৰু প্ৰাচীন স্থাপত্যই ইয়াক এক আকৰ্ষণীয় পুৰাতাত্ত্বিক স্থান কৰি তোলে।

নিকটতমপৰ্যটনস্থান
●ঔৰঙ্গাবাদ ইয়াৰ ইতিহাসৰ বাবে জনাজাত আৰু উৎসাহীসকলে ঔৰঙ্গাবাদৰ ওচৰৰ বহুতো ঠাই ভ্ৰমণ কৰিব পাৰে যেনে:
● চোনেৰী মহল (১.৫কি.মি.)
● বিবি কামাকবাৰা (২.৫ কি.মি.)
● পঞ্চক্কি (৩.৫কি.মি.)
● হিমায়তবাগ (৪ কি.মি.)
● জামা মছজিদ (৪ কি.মি.)
● গুল মাণ্ডি (৫ কি.মি.)
● ঔৰঙ্গাবাদ জৈন মন্দিৰ (৫ কি.মি.)
● ছত্ৰপতি শিৱাজী সংগ্ৰহালয় (৫ কি.মি.)
● সিদ্ধাৰ্থ বাগিচা আৰু চিৰিয়াখানা (৬ কি.মি.)
● দৰগাহ বাবা শ্বাহ মুছাফিৰ (৬ কি.মি.)
● চেলিম আলী হ্ৰদ (৬.৫ কি.মি.)

দূৰত্ব আৰু প্ৰয়োজনীয় সময়ৰ সৈতে ৰেল, বিমান, পথ (ৰেল, বিমান, বাছ) দ্বাৰা পৰ্যটন স্থলীলৈ কেনেদৰে ভ্ৰমণ কৰিব পাৰি?
নিকটতম বিমান বন্দৰ: নিকটতম বিমান বন্দৰ হৈছে ঔৰঙ্গাবাদ য'ত ভাৰতীয় মুখ্য চহৰসমূহলৈ দৈনিক বিমান চলাচল কৰে।
নিকটতম ৰেলষ্টেচন: ঔৰঙ্গাবাদ ৰেল ষ্টেচনৰ ভাৰতৰ বেছিভাগ চহৰৰ সৈতে সংযোগ আছে। ঔৰঙ্গাবাদ জনশতাব্দী এক্সপ্ৰেছ মুম্বাইলৈ দৈনিক দ্ৰুতগতিত চলে।
পথ পৰিবহনেৰে: বাছ, ব্যক্তিগত বাহন আৰু টেক্সি সহজে উপলব্ধ।
মুম্বাইৰ পৰা দূৰত্ব: ৩৫০ কি.মি.।

বিশেষখাদ্যবিশেষত্বআৰুহোটেল    
নান খালিয়া (আমিষ ব্যঞ্জন)
জলগাওঁৰ কল।
হুৰ্দা, দালবাট্টি, বেঙেনা (বাংগী) ভৰ্তা, শ্বেভ ভাজি। (নিৰামিষ ব্যঞ্জন)

ওচৰতথকাৰসুবিধাসমূহআৰুহোটেল/ চিকিৎসালয়/ডাকঘৰ/আৰক্ষীচকী
ছাইটটোত কোনো নিৰ্দিষ্ট সুবিধা উপলব্ধ নাই। ঔৰঙ্গাবাদ চহৰৰ গুহাবোৰৰ ওচৰত হোটেল, ৰেষ্টুৰেণ্ট আৰু লজ বিচাৰি পাব পাৰে।

ওচৰৰ এমটিডিচি ৰিজৰ্টৰ বিৱৰণ
এমটিডিচি ঔৰঙ্গাবাদ ৰিজৰ্ট ৮ কি.মি.

পৰ্যটকনিৰ্দেশিকাতথ্য    

ভ্ৰমণ চালকৰ তথ্য
বহুতো অপাৰেটৰে ভ্ৰমণৰ পৰিকল্পনা কৰে যিয়ে বাসস্থান, ভ্ৰমণ আৰু আহাৰ প্ৰদান কৰে।

দৰ্শন কৰা নিয়ম আৰু সময় , ভ্ৰমণ কৰাৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ মাহ
● গুহাটো ভ্ৰমণ কৰাৰ সময় হৈছে ৰাতিপুৱা ৯:০০ বজাৰ পৰা- বিয়লি ৫:০০ বজালৈ।
● দৰ্শনাৰ্থীসকলে চৌহদটো পৰিষ্কাৰকৈ ৰখা, ঠাইডোখৰৰ কোনো ক্ষতি নকৰা আৰু ঠাইখনৰ বিশুদ্ধতা বজাই ৰখাৰ দৰে নিয়মবোৰ পালন কৰিব লাগে।

অঞ্চলত কথিত ভাষা
ইংৰাজী, হিন্দী, মাৰাঠী।

অঞ্চলৰ মানচিত্ৰ
    
পৰ্যটন স্থানৰ মাল্টি মিডিয়াফাইল (ছবি, ভিডিঅ', অডিঅ', জিআইএফ)