ভাজা গুহাসমূহক ডেক্কানৰ প্ৰাচীনতম বৌদ্ধ শিলত কটা মঠ হিচাপে জনা যায়। এইটো দ্বিতীয় শতিকাৰ পৰা আৰম্ভ হৈছে। গুহাৰ এই গোটটোত ২২টা গুহা অন্তৰ্ভুক্ত আছে।

জিলা/ অঞ্চল
মাভাল তালুকা, পুনেজিলা, মহাৰাষ্ট্ৰ, ভাৰত।

ইতিহাস    
দ্বিতীয় মুখ্য 'আইটি হাব অফ ইণ্ডিয়া'- পুনেৰ ওচৰত অৱস্থিত, ভাজে গুহাবোৰৰ  পাছত এক দীঘলীয়া আৰু সমৃদ্ধ ইতিহাস আছে। গুহাবোৰ বৌদ্ধধৰ্মৰ থেৰাবাদ (হিনযান) পৰম্পৰাৰ অন্তৰ্গত আৰু পশ্চিম ভাৰতৰ আটাইতকৈ পুৰণি। এইবোৰ ভাজা গাওঁৰ পৰা প্ৰায় ৪০০ ফুট ওপৰত আছে, যাক আৰৱ সাগৰৰ পৰা পূৱফালে ডেক্কান মালভূমিলৈকে যোৱা এক গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰাচীন বাণিজ্য পথ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। এই পথটো হৈছে 'ভোৰঘাট', এক কৌশলগত পৰ্বতৰ গিৰিপথ যি ডেক্কানক কোঙ্কন উপকূলৰ বন্দৰৰ সৈতে সংযোগ কৰে। যিকোনো স্থানৰ তুলনাত এই স্থানত থকা একমাত্ৰ 'চৈত্যগৃহ' (প্ৰাৰ্থনা গৃহ)টো অসাধাৰণ বুলি গণ্য কৰা হয়। ই মহাৰাষ্ট্ৰৰ আটাইতকৈ পুৰণি শিলত কটা চৈত্য গৃহৰ ভিতৰত এটা।  ইয়াৰ চিলিংত কাঠৰ বীম থকা হলটোৰ চাৰিওফালে ২৭ টা স্তম্ভ আছে। গুহাটোত কাঠৰ সন্মুখভাগৰ সৈতে ঘোঁৰাৰ নালৰ আকৃতিৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ আছিল। চৈত্য গৃহটোৰ উপৰিও, ভাজা গুহাসমূহৰ পৰিক্ষেত্ৰটো শিলত কটা বিহাৰ আৰু স্তুপেৰে ভৰি আছে। ইয়াৰ বিহাৰসমূহে (মঠসমূহে) সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সৰলতা প্ৰদৰ্শন কৰে। ইয়াত কেৱল এটা বিহাৰৰ কিছু স্থাপত্য সজ্জা আছে। তথাপিও, এই সৰলতাৰ সৈতে, দুমহলীয়া বিহাৰো আছে। ১৪টা শিলত কটা স্তূপত ইয়াত বাস কৰা আৰু মৃত্যুহোা শিক্ষকসকলৰ ধ্বংসাবশেষ আছে। সেইবোৰ তেওঁলোকৰ বাবেস্মাৰক হিচাপে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।
ঠাইখনৰ আনটো মূৰত থকা এটা বিহাৰত ডেক্কানৰ প্ৰাৰম্ভিক কলাৰ ভাস্কৰ্যমূলক উৎকৃষ্ট কৃতি আছে। দুৱাৰৰ কাষত বাৰাণ্ডাত দুটা পেনেল খোদিত কৰা হৈছে য'ত এজন হাতী আৰোহী আৰু এজন ৰথ আৰোহীক তেওঁলোকৰ সহধৰ্মীনিৰ সৈতে দেখুওৱা হৈছে।এই পেনেলবোৰ কিছুমান পণ্ডিতে সূৰ্য (সূৰ্য দেৱতা) আৰু ইন্দ্ৰ (ঈশ্বৰৰ ৰজা) বুলি চিনাক্ত কৰিছে। বাৰানদাখন পৰিচাৰক হিচাপে আন কেইটামান ভাস্কৰ্যৰ পেনেল আৰু কেইটামান বৰ্ণনামূলক দৃশ্যৰে সজোৱা হৈছে।

ভূগোল
ভাজা গুহাবোৰ পুনে জিলাৰ মাভাল তালুকাৰ মুম্বাই-পুনে ঘাইপথত পুনেৰ পৰা প্ৰায় ৫৯.২ কিলোমিটাৰ উত্তৰ-পশ্চিমত অৱস্থিত। লোনাৱালা নামৰ এটা বিখ্যাত পাহাৰীয়া কেন্দ্ৰ, সেই স্থানৰ পৰা ১২ কিলোমিটাৰ দূৰত। গুহাসমূহ ভিছাপুৰৰ পাহাৰত খোদিত কৰা হৈছে।

বতৰ/জলবায়ু
পুনেৰ জলবায়ু বছৰজুৰি গৰম-অৰ্ধ শুকান আৰু গড় তাপমাত্ৰা ১৯-৩৩ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছৰ ভিতৰত থাকে।
এপ্ৰিল আৰু মে হৈছে পুনেৰ আটাইতকৈ গৰম মাহ যেতিয়া তাপমাত্ৰা ৪২ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছলৈকে উপনীত হয়।
শীতকাল চৰম, আৰু তাপমাত্ৰা নিশা ১০ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছলৈ নিম্নগামী হ'ব পাৰে, কিন্তু দিনৰ গড় তাপমাত্ৰা প্ৰায় ২৬ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছলৈ বৃদ্ধি পাব পাৰে।
পুনে অঞ্চলত বাৰ্ষিক বৰষুণৰ পৰিমাণ প্ৰায় ৭৬৩ মি.মি.।

কৰিবলগীয়া কাম
ভাজা গুহাসমূহৰ গোটেই পৰিক্ষেত্ৰটোৱে অতীতত খোজ কঢ়াৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে।
ভ্ৰমণ কৰিবই লগীয়া ঠাই:
গুহা ৬- অনিয়মীয়া বিহাৰ।
গুহা ৯- ৰেল আৰ্হিৰ অলংকাৰ, ভঙা জন্তুৰ গাঁথনি, বাৰাণ্ডা।
গুহা ১২- চৈত্যগৃহ
একশিলা ষ্টুপা গেলেৰী
গুহা ১৯- ইন্দ্ৰ আৰু সূৰ্যৰ সৈতে বিহাৰ

নিকটতমপৰ্যটনস্থান
ভাজা গুহাবোৰৰ চাৰিওফালে কেইবাটাও পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণ ঠাই আছে। ভাজে গুহাবোৰৰ সৈতে তলৰ পৰ্যটন স্থলীসমুহ চাব পাৰি:
কাৰ্লা গুহা - ৭.২ কি.মি.
নাৰায়ণীধাম মন্দিৰ - ১৩.৫ কি.মি.
লোনাৱালা - ১২.১ কি.মি.
লোহাগাদ - ৮ কি.মি.
ভিছাপুৰ দুৰ্গ - ২ কি.মি.

দূৰত্ব আৰু প্ৰয়োজনীয় সময়ৰ সৈতে ৰেল, বিমান, পথ (ৰেল, বিমান, বাছ) দ্বাৰা পৰ্যটন স্থলীলৈ কেনেদৰে ভ্ৰমণ কৰিব পাৰি?
ভাজাৰ পৰা নিকটতম ৰেল ষ্টেচন হৈছে মালাভলী ৰেল ষ্টেচন, যি ৩ কি.মি. দূৰত আছে। মুম্বাই বা পুনেৰ পৰা লোনাৱালালৈ তাৰ পিছত মালাভলীলৈ ৰেল এখন ল'ব পাৰে।
পথ পৰিবহনেৰে সহজে উপলব্ধ। মালভলীৰ পৰা ভাজালৈ প্ৰায় ১০ মিনিটৰ পথ। স্থানীয় বাছবোৰ লোনাৱালাৰ পৰা ভাজালৈ চলে। অটো আৰু টেক্সিও উপলব্ধ। লোনাৱালাৰ পৰা ভাজা গুহা পাবলৈ প্ৰায় ২৫ মিনিট সময় লাগে। বিমানেৰে মুম্বাই বা পুনেলৈ আহিব পাৰে আৰু তাৰ পিছত ভাজালৈ যোৱাৰ যিকোনো এটা উপায় বাছনি কৰিব পাৰে।
পুনে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰ (৮০.৮ কি.মি.)

বিশেষ খাদ্য বিশেষত্ব আৰু হোটেল
ওচৰৰ ৰেষ্টুৰেণ্টবোৰত বিভিন্ন ধৰণৰ ৰন্ধন প্ৰণালী উপলব্ধ। মহাৰাষ্ট্ৰীয় খাদ্য হৈছে স্থানীয় বিশেষত্ব।

ওচৰত থকাৰ সুবিধাসমূহ আৰু হোটেল/ চিকিৎসালয়/ডাকঘৰ/ আৰক্ষী চকী
ভাজা গুহাৰ ওচৰত আৰামদায়ক,  স্বাস্থ্যকৰ আৰু সুলভ বাসস্থানৰ সুবিধা উপলব্ধ। অন্যান্য মৌলিক সুবিধাও উপলব্ধ।

ওচৰৰ এমটিডিচি ৰিজৰ্টৰ বিৱৰণ
এমটিডিচি কাৰ্লা হৈছে ভাজা গুহাৰ (৬.৩ কি.মি.) নিকটতম এমটিডিচি ৰিজৰ্ট।

পৰ্যটক নিৰ্দেশিকা তথ্য

ভ্ৰমণ চালকৰ তথ্য

দৰ্শন কৰা নিয়ম আৰু সময় , ভ্ৰমণ কৰাৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ মাহ    
পৰ্যটকসকলে প্ৰয়োজনীয় বস্তু যেনে টুপী, ঔষধ (যদি থাকে), চানস্ক্ৰীণ, পানীৰ বটল, কেমেৰা আনিব লাগে। গুহাবোৰ ভ্ৰমণ কৰাৰ সময় হৈছে পুৱা ৯.০০ বদাৰ পৰা বিয়লি ৫:০০ বজালৈ।
অক্টোবৰৰ পৰা মাৰ্চলৈকে গুহাসমূহ ভ্ৰমণ কৰাৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সময়।
জলবায়ু অত্যন্ত গৰম আৰু ঘৰ্মাক্ত হোৱাৰ বাবে গ্ৰীষ্মকাল পৰিহাৰ কৰা উচিত।
অঞ্চলত কথিত ভাষা
    
ইংৰাজী, হিন্দী, মাৰাঠী।

অঞ্চলৰ মানচিত্ৰ
    
পৰ্যটন স্থানৰ মাল্টি মিডিয়া ফাইল (ছবি, ভিডিঅ', অডিঅ', জিআইএফ)