বৰ বান্ধ হৈছে মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৱাৰ্ধা জিলাৰ চেলুতহচিলৰ বৰ নদীৰ ওপৰত এটা পৃথিৱীভৰ্তি বান্ধ। ই বৰ বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্যৰ ওচৰত অৱস্থিত, যি ইয়াৰ চাৰিওফালৰ চাৰিওফালে সেউজীয়া পাহাৰৰ সৈতে এক মহান বনভোজস্থলী আৰুসপ্তাহান্তৰ ভ্ৰমণ প্ৰদান কৰে। ইয়াত জংঘলসদৃশ সেউজীয়া পৰিৱেশ আছে সেয়েহে বহুতো প্ৰকাৰৰ চৰাইৰ প্ৰজাতি দেখা যায়।

Districts/Region

ৱাৰ্ধা জিলা, মহাৰাষ্ট্ৰ, ভাৰত।

History

১৯৬৫ চনত মহাৰাষ্ট্ৰ চৰকাৰে জলসিঞ্চন প্ৰকল্পৰ অংশ হিচাপে এই বান্ধটো নিৰ্মাণ কৰিছিল। বৰ জলসিঞ্চন প্ৰকল্পটো বৰ ৰাষ্ট্ৰীয় অভয়াৰণ্য আৰুব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষিত অঞ্চলত অৱস্থিত। বান্ধটোৰ সঞ্চয়ক্ষমতা হৈছে ১২৭.৪২ এমচিএম। নিম্নতম ভেটিৰ ওপৰত বান্ধটোৰ উচ্চতা ৩৬.২৮ মিটাৰ আৰুইয়াৰ দৈৰ্ঘ্য ১১৫৮ মিটাৰ।

Geography

বৰ বান্ধ ৱাৰ্ধা চহৰৰ পৰা প্ৰায় ৪০ কিলোমিটাৰ দূৰত অৱস্থিত। বান্ধৰ অৱবাহিকাৰ এলেকা ৩৮.০৭৫ হাজাৰ হেক্টৰ।

Weather/Climate

অঞ্চলটো গোটেই বছৰটোত বেছিভাগ শুকান, আৰু গ্ৰীষ্মকাল অত্যাধিক। গ্ৰীষ্মকালত তাপমাত্ৰা প্ৰায় ৩০-৪০ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছ হয়।

ইয়াত শীতকাল ১০ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছলৈকে কম হৈছিল। এই অঞ্চলত গড়বাৰ্ষিক বৰষুণ প্ৰায়১০৬৪.১ মি.মি.।

Things to do

দৰ্শনাৰ্থীসকলে বৰ সংৰক্ষিত অভয়াৰণ্য দৰ্শন কৰিব পাৰে। সমৃদ্ধ জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ সৈতে এই অভয়াৰণ্যখন চহৰখনৰ ব্যস্ত আৰু ক্লান্তিকৰ জীৱনৰ পৰা এক সুন্দৰ পশ্চাদপসৰণ। পৰ্যটকসকলে বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য ব্যাখ্যা কেন্দ্ৰ আৰুবৰ চাফাৰী ভ্ৰমণৰ সৈতে তেওঁলোকৰ ভ্ৰমণৰ পৰিকল্পনা কৰিব পাৰে। সংৰক্ষণৰ বাহিৰেও অঞ্চলটোত আন আগ্ৰহৰ স্থান আছে। এই ঠাইবোৰত বৌদ্ধ মন্দিৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছে আৰুসুন্দৰ হিউয়েন চাং বৌদ্ধ ধ্যান কেন্দ্ৰও দৰ্শন কৰে। বৰ হ্ৰদেও ইয়াৰ মনোৰম সৌন্দৰ্যৰ বাবে বহুতো পৰ্যটকক আকৰ্ষিত কৰিছে।

Nearest tourist places

● গীতাই মন্দিৰ: এই মন্দিৰটো বান্ধৰ পৰা ৩১.৪ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত। এইটো ভাৰতৰ এক অনন্য মন্দিৰ কিয়নো ই ছাদবিহীন। ইয়াত কেৱল গ্ৰেনাইটেৰে নিৰ্মিত দেৱাল আছে য'ত গীতাইৰ ১৮ টা অধ্যায়(পবিত্ৰ গ্ৰন্থ শ্ৰীমদ ভাগৱত গীতাৰ মাৰাঠী অনুবাদ) খোদিত কৰা হৈছে। দেৱালবোৰে এখন ধুনীয়া সৰুউদ্যান আৱৰি ৰাখে। মন্দিৰটো ১৯৮০ চনত আচাৰ্য বিনোবাৰ দ্বাৰা উদ্বোধন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ উপৰিও, আচাৰ্য বিনোবা ভাৱে আৰু জামনালাল বাজাজৰ জীৱন এই স্থানত প্ৰদৰ্শিত হৈছে।

● বিশ্ব শান্তি স্তুপঃ বিশ্ব শান্তি স্তুপ নিচিদাতচুফুজি বা ফুজি গুৰুজীৰ উচ্চাকাংক্ষা আছিল কিয়নো তেওঁক ৰাষ্ট্ৰপতিতা এম কে গান্ধীজীয়ে মাতিছিল। ই গীতাই মন্দিৰৰ ওচৰত আছে। বুদ্ধৰ মূৰ্তিবোৰ চাৰিটা দিশত স্তূপএটাত লগোৱা হয়, প্ৰতিটো দিশত তেওঁৰ জীৱনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ঘটনাটো দেখুওৱা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। ইয়াক এটা বিশাল উদ্যানৰ সৈতে এটা সৰুজাপানী বৌদ্ধ মন্দিৰৰ দ্বাৰা চুবুৰীয়া কৰা হয়।

● মগন সংগ্ৰাহালয়ঃ ১৯৩৮ চনত ৰাষ্ট্ৰপতি এম কে গান্ধীয়ে এই সংগ্ৰহালয়টো উদ্বোধন কৰিছিল। ই গাওঁখনৰ বিজ্ঞান কেন্দ্ৰৰ ওচৰৰ মাগনৱাড়ীত অৱস্থিত। ইয়াত কৃষিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত স্মাৰক, দুগ্ধজাত সামগ্ৰী, উদ্যোগ, বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ চৰখা, খাদী, গ্ৰাম্য শিল্পীসকলে প্ৰস্তুত কৰা হস্তশিল্প আদিৰ সন্দৰ্ভত পশুপালন প্ৰদৰ্শন কৰা হয়।

● সেৱাগ্ৰাম আশ্ৰম: সেৱাগ্ৰাম আশ্ৰমৰ এক ঐতিহাসিক গুৰুত্ব আছে কিয়নো ই ১৯৩৬ চনৰ পৰা ১৯৪৮ চনলৈ ৰাষ্ট্ৰপতিতা এম কে গান্ধীৰ বাসস্থান আছিল। ১৯৩০ চনৰ দাণ্ডি যাত্ৰাৰ পিছত গান্ধীজীয়ে সাবৰমতীত থকা তেওঁৰ আশ্ৰমলৈ উভতি নাহিল। কেইবছৰমান কাৰাগাৰত কটোৱাৰ পিছত তেওঁভাৰত ভ্ৰমণ কৰে আৰুগান্ধীবাদী উদ্যোগপতি জামনালাল বাজাজৰ আমন্ত্ৰণত জামনালাল বাজাজৰ বাংলোৰ ৱাৰ্ধা চহৰত কিছুসময়ৰৈছিল।

● পৰমধাম আশ্ৰম/ "ব্ৰহ্ম বিদ্যা মন্দিৰ": এই আশ্ৰমটো আচাৰ্য বিনোবা ভাৱে ১৯৩৪ চনত আধ্যাত্মিক উদ্দেশ্যৰে নদী ধামৰ কাষৰ পাওনাৰত প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। ইয়াৰ লগতে তেওঁইয়াত ব্ৰহ্ম বিদ্যা মন্দিৰ আশ্ৰমও স্থাপন কৰিছিল। আশ্ৰমনিৰ্মাণৰ বাবে খননৰ সময়ত, বহুতো ভাস্কৰ্য আৰু মূৰ্তি উদ্ধাৰ কৰা হৈছিল, এইবোৰ আশ্ৰমত ৰখা হয়আৰু দৰ্শনাৰ্থীসকলে সেইবোৰ চাব পাৰে।

● কেলজাৰ গণপতি মন্দিৰঃ কেলজাৰ গণপতি মন্দিৰ নাগপুৰলৈ যোৱাৰ পথত ৱাৰ্ধাৰ পৰা প্ৰায়২৬ কিলোমিটাৰ দূৰত। এই মন্দিৰটো এটা পাহাৰত অৱস্থিত আৰুই বৰ ৰাষ্ট্ৰীয়ব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষিত অঞ্চল আৰুপক্ষী অভয়াৰণ্যৰ ওচৰৰ অৰণ্য আৰু পাহাৰৰ মনোৰম সৌন্দৰ্য প্ৰদান কৰে। পৌৰাণিক দৃষ্টিকোণৰ পৰাও ঠাইখনৰ যথেষ্ট গুৰুত্ব আছে আৰু মহাভাৰততো ইয়াৰ উল্লেখ আছে।

Special food speciality and hotel

এই চহৰৰ সাধাৰণ থলুৱা ৰন্ধনপ্ৰণালীবোৰ মুখ্যতঃ ভাকৰি, চাপাটি বা ঘাদিচি পলিৰ দৰে চাউল আৰুপিঠাৰ ওপৰত আধাৰিত। উপমা, ভাদা পাভ, চিভদা, পোহা হৈছে কিছুমান অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ব্যঞ্জন। ৱাৰ্ধাত পোৱা কিছুমান বিখ্যাত মিঠাই আৰুমিঠাই হৈছে পুৰাণ পলি, মোদক, গুলাচি পলি, গুলাব জাম, জালেবি, লাড্ডু, আৰুশ্ৰীখণ্ড।

Accommodation facilities nearby & Hotel/ Hospital/Post Office/Police station

বৰ বান্ধৰ ওচৰত বিভিন্ন হোটেল আৰুৰিজৰ্ট উপলব্ধ। চিকিৎসালয়সমূহ প্ৰায় ৩১ কি.মি. (৪৪ মিনিট) বৰ বান্ধৰ ওচৰত আছে।

নিকটতম ডাকঘৰহৈছে প্ৰায়৫ কি.মি. (১০ মিনিট)।

নিকটতম আৰক্ষী চকীটো ১৬.৫ কি.মি. (২৮ মিনিট) দূৰত্বত আছে।

Visiting Rule and Time, Best month to visit

বৰ বান্ধ এটা মহান বনভোজৰ স্থান। ইয়াত ভ্ৰমণ কৰাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সময়হৈছে বৰষুণৰ বতৰ আৰুশীতকালত। বৰ বান্ধটো বৰ টাইগাৰ ৰিজাৰ্ভৰ দ্বাৰা আগুৰি আছে। বছৰৰ যিকোনো মাহত এজনে অভয়াৰণ্যখন ভ্ৰমণ কৰিব পাৰে কিন্তুএপ্ৰিলৰ পৰা মে মাহবোৰ বৰ বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য ভ্ৰমণৰ বাবে আদৰ্শ ঋতুহৈ থাকে।

Language spoken in area 

ইংৰাজী, হিন্দী, মাৰাঠী।