ನೃತ್ಯ, ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಅಭಿನಯದ ಮಿಶ್ರಣವಾದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ
ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಲಾವ್ನಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ
ಅವಧಿಯಿಂದಲೂ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಭಾಗ ಮತ್ತು
ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ.
ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಯೋಧರ ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ, ಯುದ್ಧದ ಆಯಾಸವನ್ನು
ದೂರವಿರಿಸಲು ಲಾವ್ನಿಯನ್ನು ಸೈನಿಕರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರ
ಹೊರತಾಗಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ ವಾರ್ಷಿಕ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ
ಲಾವಣಿಯನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. ಯಾತ್ರೆಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ
ಸ್ವಭಾವದ ಜೊತೆಗೆ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಒತ್ತಡ-ನಿವಾರಕ ಸಭೆಗಳು ಎಂದು
ಕರೆಯಬಹುದು. ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಲಾವಣಿ 16 ನೇ ಶತಮಾನದ್ದು
ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ವೀರಶೈವ ಸಂತ ಮನ್ಮಥ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಈ

ಲಾವ್ನಿಯು ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶಿಲಾಹಾರದ ಕುಲದೇವತೆಯಾದ
ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ಸತಾರಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕರಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಳು ಎಂಬುದರ
ವಿವರಣೆಯಾಗಿದೆ.
18ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಿಂದ 19ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದವರೆಗೆ
ನಂತರದ ಪೇಶಾವರ ಆಡಳಿತದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಲಾವ್ನಿಯು ಅದರ ಪ್ರಸ್ತುತ
ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿತು. ಶಾಹಿರ್-ರ ರಾಮಜೋಶಿ, ಹೊನಾಜಿ ಬಾಲಾ,
ಪರಾಶ್ರಮ್, ಸಗನ್‌ಭೌ, ಅನಂತ್ ಫಂಡಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾಕರ್ ಆ ಕಾಲದ ಲಾವ್ನಿಯ
ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು. ಶಾಹಿರ್ ರಾಮಜೋಶಿ ಅವರು ಮರಾಠಿ ಮತ್ತು
ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಲಾವಣಿಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಶಾಹಿರ್-ರ ಪತ್ತೇ ಬಾಪುರಾವ್,
ಹೈಬಾಟಿ, ಲಹರಿ ಹೈದರ್ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದ ಕೆಲವು
ಹೆಸರುಗಳು. ಆಧುನಿಕ ಕಾಲವು ಜಿ.ಡಿ.ಮದ್ಗುಲ್ಕರ್, ಜಗದೀಶ್ ಖೇಬುಡ್ಕರ್,
ಪಿ.ಸವಲರಾಮ್ ಮೊದಲಾದವರಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವಿಗಳನ್ನು ಎಸೆದಿದೆ.
ಲಾವ್ನಿ ಮೂಲತಃ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳ
ಕಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗೋಪಿಕಾ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನ ಕಥೆಗಳು ಅನೇಕ
ಲಾವ್ನಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಶಾಹಿರ್-ಗಳು
ಮತ್ತು ಕವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಹಾಡುಗಳ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಶೃಂಗಾರದ ವಿವಿಧ
ಅಂಶಗಳನ್ನು ವ್ಯವಹರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲದೆ ಪುರಾಣ,
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಕಾಸ್ಮಿಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಕವಿಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ
ಒದಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಡೋಲ್ಕಿ, ಹಲ್ಗಿ, ಟುಂಟೂನಿ, ಝಾಂಜ್ ಮುಂತಾದ ಸಂಗೀತ
ವಾದ್ಯಗಳು ಗಾಯಕರು ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಹೊರತಾಗಿ ಬೈಠಕಿಚಿ
ಲಾವಣಿ ಇದನ್ನು ಒಳಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಯ್ದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು
ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ.
ಲಾವ್ನಿಯನ್ನು ಶಾಹಿರಿ ಲಾವ್ನಿ ಎಂದು ಮೂರು ಮೂಲಭೂತ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ
ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು ಶಾಹಿರ್‌ನಿಂದ ಮತ್ತು ಗಾಯನದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು
ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಕಥೆ ಹೇಳುವ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ., ತಬಲಾ, ಸಾರಂಗಿ, ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ
ಮುಂತಾದ ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಗಾಯಕರು ಮತ್ತು

ನೃತ್ಯಗಾರರಿಂದ ಬೈತಕಿಚಿ ಲಾವ್ನಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಫಡಚಿ ಲಾವ್ನಿ ತಂಡದ
ಪ್ರದರ್ಶನ, ಅದು ಹಾಡುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನೃತ್ಯ, ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ನಟನೆಯ
ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಬಳೆಘಾಟಿ, ಚಕ್ಕಡ್, ಸವಾಲ್-ಜವಾಬ್ ಮತ್ತು ಚೌಕಾ ಫಡಚಿ
ಲಾವ್ನಿಯ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಕಾರಗಳು.
ಲಾವ್ನಿ ಕೆಲವು ಕಾಲದ ಮೇಲೆ ಹರಿದಾಡಿದ ಅತಿಯಾದ ಅಸಭ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ
ವಿದ್ಯಾವಂತ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹೊಳಪು ಮತ್ತು ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು
ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಅಶಿಕ್ಷಿತ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ
ವಿಚಾರಗೋಷ್ಠಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಭೆಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಪ್ರದರ್ಶನ
ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ಸುವರ್ಣ ಯುಗವನ್ನು ಮರಳಿ ತರಲು ಸತತ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು
ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಲಾವ್ನಿಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೂಪವನ್ನು
ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ ಲಾವಣಿ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತಿದೆ

ಜಿಲ್ಲೆಗಳು/ಪ್ರದೇಶ

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಭಾರತ

ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ
ಮಹತ್ವ

ನೃತ್ಯ, ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಅಭಿನಯದ ಮಿಶ್ರಣವಾದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ
ಮನರಂಜನೆಗಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಲಾವ್ನಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ
ಅವಧಿಯಿಂದಲೂ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಭಾಗ ಮತ್ತು
ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ.