ഔറംഗബാദ് ജി ലയിൽ നിന്നുള്ള എല ലാറ യുടനസ്ലകായുടട ല ാക പപതൃക സ്ഥ മാണ്, അതിൽ 100 ധ്ികം പാറകൾ മുറിച്ച ഗുഹകൾ ഉൾടെടുന്നു. അതിൽ 34 എണ്ണം മാത്തമാണ് ടപാതുജനങ്ങൾക്കായി തുറന്നിരിക്കുന്നത്. ബുദ്ധ, ഹിന്ദു, പജന മതങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഗുഹകൾ ഈ സമുച്ചയത്തി ുണ്ട്. പക ാസ് മന്ദിറിനടറ അസാധ്ാരണമായ ഏകശി ാ ലക്ഷത്തത്തിന ഇത് ത്പശസ്തമാണ്.

Districts/Region

ഔരംഗബാദ് ജി ല, മഹാരാത്ര, ഇന്തയ

History

ഇന്തയയിട ഏറ്റവും സുന്ദരമായ പപതൃക ത്പലദശങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് എല ലാറ ഗുഹകൾ. 6 മുതൽ 10 ആം നൂറ്റാണ്ട് വടരയാണ് ഈ ഗുഹകൾ പണിെത്. ഗുഹകൾ ടതക്ക് നിന്ന് വടലക്കാട്ട് ആൺ എണ്ണമിട്ടിരിക്കുന്നത്, അ ലാടത അവയുടട ശരിക്കുമുള്ള ടകാ ലങ്ങൾ ടവച്ച ല. കയറാൻ സാധ്ിക്കുന്ന 34 ഗുഹകളിൽ 12 എണ്ണം ബുദ്ധിസ്സത്തിനും 17 എണ്ണം ഹിന്ദുയിസത്തിനും 5 എണ്ണം പജന മതത്തിനും ഉള്ളതാണ്. 'ആനകളുടട അത്ത വ ിെത്തി ുള്ള അവയുടട ത്പതിമകൾ, രണ്ട് വിജയ സ്ഥൂപങ്ങൾ , പിന്നീട് അവിടട പ ലദവകളുടട ടകാത്തുപണികൾ ടെയ്ത സദസ്സുമുണ്ട്. ബുദ്ധിസ്് ഗുഹകൾ: ഏകലദശം എ ലാ ബുദ്ധിസ്് ഗുഹകളും 6 മുതൽ 7 ആം നൂറ്റാണ്ട് വടരയുള്ളതാണ്. പ തരത്തി ുള്ള ക വർത്തികൾ 5 ,10 ,12 ഗുഹകളിൽ കാണാൻ കഴിയും. 10 ആം ഗുഹയാണ് െിട്ടിയ(ത്പാർത്ഥന ഹാൾ), ഇന്തയയിൽ ആടകയുള്ള പ നി കളുള്ള ബുദ്ധിസ്് ടമാണാസ്ത്ടികളാണ് ഗുഹ 11 ഉം 12 ഉം. അവിടട നിഗൂഢമായ ധ്ാരാളം ബുദ്ധിസ്് ലദവസങ്കല്പങ്ങൾ കുടിടകാള്ളുന്നു. ഹിന്ദു ഗുഹകൾ:- 13 മുതൽ 29 വടരയുള്ള ഗുഹകൾ CE 7 മുതൽ 9 വടര നൂറ്റാണ്ടിട ഹിന്ദു ഗുഹകളാണ്. 15, 16, 21, 29 ഗുഹകൾ എല ലാറയിട ഹിന്ദു ഗുഹകളിൽ ഏറ്റവും മലനാഹരമായതായി കണക്കാക്കടെടുന്നു. 11, 12 ഗുഹകലളാട് സാമയമുള്ള ഒരു ബഹുനി പശവ ആത്ശമമാണ് ഗുഹ 15. ഈ ഗുഹയുടട ഉൾവശടത്ത െുവരുകളിൽ ത്ശലദ്ധയമായ നിരവധ്ി ശിൽപങ്ങൾ ടകാത്തിടയടുത്തിട്ടുണ്ട്, െി െിത്തങ്ങളിൽ ഇലൊഴും ശിൽപങ്ങളിട ടപയിനറിംഗുകൾ സൂെിെിക്കുന്ന പ്ലാസ്റ്ററിനടറ അവശിരങ്ങൾ അവലശഷിക്കുന്നുഎല ലാറയുടട സമാനതകളി ലാത്ത ലകത്ന്ദമായ പക ാസ മന്ദിർ എന്നാണ് ഗുഹ 16 അറിയടെടുന്നത്. ഇത് ഒരു ബഹുനി ലക്ഷത്തം ലപാട കാണടെടുന്നു, പലക്ഷ ഇത് ഒരു പാറയിൽ ടകാത്തിടയടുത്ത ഒരു ഏകശി ാ ഘടനയാണ്. നടുമുറ്റത്തിനടറ വശടത്ത ഭിത്തികളിൽ രണ്ട് ജീവിതങ്ങളുണ്ട്. ഈ ലക്ഷത്തത്തിൽ ലപാ ും ടപയിനറിംഗുകളുടടയും ിഖിതങ്ങളുടടയും െി അടയാളങ്ങളുണ്ട്. മുംപബയ്ക്കടുത്തുള്ള എ ിഫനറയിട ഗുഹലയാട് സാമയമുള്ള വിപു മായ ഒരു ഗുഹാലക്ഷത്തമാണ് ഗുഹ 29. പജന ഗുഹകൾ:- ഈ ഗുഹകൾ അഞ്ച് ഉത്ഖനനങ്ങളി ായി 30 മുതൽ 34 വടര എണ്ണടെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇവ കൂടാടത ഈ കുന്നിനടറ എതിർ മുഖത്ത് ആ് പജന ഗുഹകൾ കൂടിയുണ്ട്. ഈ ഗുഹകടള ലാം പജനമതത്തിട ദിഗംബര വിഭാഗത്തിൽ ടപട്ടതാണ്. ഇത്ന്ദസഭ എന്നറിയടെടുന്ന 32-ാാാം നമ്പർ ഗുഹ വളടര വിശാ മാണ്, ആരും ഇത് കാണാടത ലപാകരുത്. അതിനടറ താഴടത്ത നി പൂർത്തിയാകാടത കിടക്കുന്നു, അലതസമയം മുകളി ടത്ത നി ഏറ്റവും വ ുതും വിശാ വുമായ ഗുഹയാണ്, മലനാഹരമായ തൂണുകളും വ ിയ ശിൽപ പാന ുകളും അതിനടറ ലമൽക്കൂരയിൽ ടപയിനറിംഗുകളും ഉണ്ട്.

Geography

ഔറംഗബാദ് നഗരത്തിൽ നിന്ന് 29 കില ാമീറ്റർ വടക്കുപടിൊറായാണ് എല ലാറ ഗുഹകൾ സ്ഥിതി ടെയ്യുന്നത്.ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള ത്ഗാമം ഖുൽബാദാണ്.

Weather/Climate

ഔറംഗബാദ് ത്പലദശം െൂടുള്ളതും വരണ്ടതുമായ കാ ാവസ്ഥയാണ്. 40.5 െിത്ഗി ടസൽഷയസ് വടര താപനി യുള്ളലവനൽക്കാ ം പശതയകാ ലത്തക്കാളും മൺസൂണിടനക്കാളും തീത്വമാണ്. ശീതകാ ം സൗമയമാണ്, ശരാശരി താപനി 28-30 െിത്ഗി ടസൽഷയസിൽ വയതയാസടെടുന്നു. മൺസൂൺ സീസണിൽ തീത്വമായ കാ ാനുസൃതമായ വയതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ട്, ഔറംഗബാദിട വാർഷിക മഴ ഏകലദശം 726 മി ലിമീറ്ററാണ്.

Things to do

എല ലാറ ഗുഹകളുടട പൂർണ്ണമായ ടൂർ 4-5 മണിക്കൂർ എടുക്കും. എല ലാറ ഗുഹകൾക്ക് പുറടമ ഗലണഷ്‌ ട ന ഗുഹ സമുച്ചയവും സന്ദർശിക്കാം. പസറ്റിട ടവള്ളച്ചാട്ടങ്ങളും അരുവികളും പസറ്റിൽ മലനാഹരമായ അന്തരീക്ഷം സൃരിക്കുന്നു. ഇൻഫർലമഷൻ ടസനറർ സന്ദർശിക്കാൻ ശുപാർശ ടെയ്യുന്നു.

Nearest tourist places

● ഗൃലഹശവര ലക്ഷത്തം, എല ലാറ (5.3  കി.മീ.)
● ബീബി കാ മഖ്ബറ, ഔറംഗബാദ് ഗുഹകൾ (29.2 കി.മീ.)
● ദൗ താബാദ് ലകാട്ട (13.2 കി.മീ.)
● ഖുൽദാബാദ് ത്ഗാമവും ഔറംഗലസബിനടറ ശവകുടീരവും (5 കി.മീ.)
  ഔറംഗബാദ് ഗുഹകൾ (30.9  കി.മീ.)

Special food speciality and hotel

ലനാൺ ടവജ്: നാൻ ഖ ിയ ടവജിലറ്ററിയൻ: ഹുർദ, ദാൽ ബട്ടി,  വാംഗി ഭരത (വഴുതന/വഴുതനങ്ങയുടട ത്പലതയക തയ്യാടറടുെ്), ടഷവ് ഭാജി
കാർഷിലകാൽെന്നങ്ങൾ: ജൽഗാവിൽ നിന്നുള്ളവാഴെഴം.

Accommodation facilities nearby & Hotel/ Hospital/Post Office/Police station

എല ലാറയിൽ എ ലാ അടിസ്ഥാന ടൂറിസ്റ്റ് സൗകരയങ്ങളും ഉണ്ട്. ഔറംഗബാദി ും പരിസരത്തും താമസത്തിനായി നിരവധ്ി ലഹാട്ട ുകൾ ഭയമാണ 

Visiting Rule and Time, Best month to visit

എല ലാറ ഗുഹകളുടട സന്ദർശന സമയം 9.00 AM മുതൽ 5.00 PM വടരയാണ് (ടൊവ്വാഴ്‌െ അടച്ചിരിക്കുന്നു) പസറ്റിൽ ഭക്ഷണസാധ്നങ്ങടളാന്നും അനുവദനീയമ ല. ഈ മാസങ്ങളിൽ ജൂൺ മുതൽ മാർച്ച് വടരയുള്ള കാ ാവസ്ഥയാണ് ഈ ഗുഹകൾ സന്ദർശിക്കാൻ ഏറ്റവും അനുലയാജയമായ സമയ

Language spoken in area 

ഇംഗ്ലീഷ്‌, ഹിന്ദി, മറാത്തി