മുംപബ ലമഖ യിട ഏറ്റവും ത്പധ്ാനടെട്ട ബുദ്ധമത പപതൃക ലകത്ന്ദങ്ങളിട ാന്നാണ് കൻലഹരി ഗുഹകൾ. നൂറ്റാണ്ടുകളായി കുഴിടച്ചടുത്ത നൂറി ധ്ികം ഗുഹകളുള്ള ഒരു ഗുഹാസമുച്ചയമാണിത്. കൻലഹരിയിട ബുദ്ധവിഹാരം 1600 വർഷത്തില ടറയായി അതിനടറ ജീവിതകാ ത്ത് പ തവണ അധ്ികാരമാറ്റങ്ങൾക്കും രാത്രീയ ലകാ ാഹ ങ്ങൾക്കും സാക്ഷയം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്

Districts/Region

മുംപബ സബർബൻ, മഹാരാത്ര, ഇന്തയ

History

ത്കി.മു. ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ലസാപാരയിട സനയാസിമാർ സ്ഥാപിച്ച ഈ ആത്ശമം സി.ഇ പത്താം നൂറ്റാണ്ട് വടര അഭിവൃദ്ധി ത്പാപിച്ചു. പിന്നീട് 16-ാാാം നൂറ്റാണ്ട് വടര ടെറിയ ലതാതിട ങ്കി ും അത് നി നിന്നിരുന്നു. മറ്റ് സനയാസ വാസസ്ഥ ങ്ങളാൽ െുറ്റടെട്ട നിരവധ്ി നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഇത് ഒരു മതലകത്ന്ദമായി ത്പവർത്തിച്ചു. മലദ്ധയഷയയിട സിൽക്ക് റൂട്ടുമായി ബന്ധിെിച്ചിട്ടുള്ള നിരവധ്ി വയാപാര ലകത്ന്ദങ്ങളും തുറമുഖ നഗരങ്ങളും കൻലഹരിടയ െുറ്റിയിരുന്നു. കൻലഹരിയിട ിഖിതങ്ങൾ ആത്ശമത്തിന ഭിച്ച രക്ഷാധ്ികാരികളുടട വിശദാംശങ്ങൾ നൽകുന്നു. കൻലഹരിയിട ആത്ശമത്തിന വിപു മായ സംഭാവനകൾ നൽകിയ രാജാക്കന്മാർ, അവരുടട കുടുംബാംഗങ്ങൾ, മത്ന്തിമാർ, അഡ്മിനിസ്ലത്ടറ്റീവ് ഓഫീസർമാർ, വയാപാരികൾ, സനയാസിമാർ, കനയാസ്ത്തീകൾ എന്നിവരുടട ലപരുകൾ അതിൽ പരാമർശിക്കുന്നു. ഗുഹകൾ ഖനനം ടെയ്യാനും ലക്ഷത്തങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാനും ജ സംഭരണികളും ജ സംഭരണികളും പണത്തിനടറ രൂപത്തിൽ നിർമ്മിക്കാനും സംഭാവനകൾ നൽകി. െി ിഖിതങ്ങൾ സൂെിെിക്കുന്നത് ആത്ശമത്തിന ഭൂദാനങ്ങളും സ്ഥിരനിലക്ഷപങ്ങളും സംഭാവനയായി ഭിച്ചിരുന്നു എന്നാണ്. കൻലഹരി ഗുഹ നമ്പർ 2, 3, 11, 34, 41, 67, 87, 90 എന്നിവയിട ത്പധ്ാനടെട്ട ഗുഹകളിൽ തീർച്ചയായും സന്ദർശിലക്കണ്ടവയായി കണക്കാക്കടെടുന്നു. പസറ്റിട ത്പധ്ാന പെതയ (ബുദ്ധമത ത്പാർത്ഥനാ ഹാൾ) ആണ് ഗുഹ 3. മഹായാന ബുദ്ധമതത്തിട ആൊരാനുഷ്‌ഠാനങ്ങൾക്കായി ഉപലയാഗിക്കുന്ന ഒരു അതു യമായ ഗുഹയാണ് ഗുഹ 11, എല ലാറയിട ഗുഹ നമ്പർ 5 അ ലാടത ഇതിന സമാനതകടളാന്നുമി ല. ഗുഹ 34 ആറാം നൂറ്റാണ്ടിട െുവർെിത്തങ്ങൾ ത്പദർശിെിക്കുന്നു, അലതസമയം ഗുഹ 67 ബുദ്ധമത ലദവതകളുടട വിവിധ് ശിൽപ പാന ുകൾ നിറെ ഒരു ശിൽപശാ യാണ്. ലബാധ്ിസതവ പതിടനാന്ന് ത യുള്ള അവല ാകിലതശവരനടറ ല ാകത്തിട അറിയടെടുന്ന ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള െിത്തമാണ് 41-ാാാം ഗുഹയി ുള്ളത്. 87 ട ഗുഹയിൽ 60 ധ്ികം ഇരിക സ്തൂപങ്ങൾ ഒരിക്കൽ കൻലഹരിയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന വിവിധ് അധ്യാപകരുടട സ്മരണയ്ക്കായി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. 90-ാാാം ഗുഹയിൽ ശില്പക യുടട മാസ്റ്റർപീസുകൾ ടകാത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. ഒരു ലജാടി ജാെനീസ് ിഖിതങ്ങളും ടസാരാത്രിയക്കാരുടട മൂന്ന് പഹ് വി ിഖിതങ്ങളും ഈ ഗുഹടയ സന്ദർശിലക്കണ്ടസ്ഥ മാക്കി മാറ്റുന്നു. ത്പശസ്ത പെനീസ് ബുദ്ധ സനയാസിയായ ഷുവാൻ സാങ്, CE ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ കൻലഹരിയിട ഗുഹകൾ സന്ദർശിച്ചിരുന്നു. ലനൊൾ, ടിബറ്റ് തുടങ്ങിയ ഏഷയൻ രാജയങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിവിധ് പുരാതന സാഹിതയ പാരമ്പരയങ്ങളിൽ കൻലഹരിടയക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശങ്ങൾ കാണാം.
 

Geography

മുംപബയിട സഞ്ജയ് ഗാന്ധി നാഷണൽ പാർക്കിനടറ ഹൃദയഭാഗത്താണ് കൻലഹരി. കാൻലഹരി തഴച്ചുവളർന്ന ത്പാെീന െുറ്റുപാടിനടറ ലനർക്കാഴ്‌െകൾ ഇത് നമുക്ക് നൽകുന്നു.

Weather/Climate

ടകാങ്കൺ ലമഖ യിട ത്പധ്ാന കാ ാവസ്ഥ മഴയാണ്, ടകാങ്കൺ ടബൽറ്റിൽ ഉയർന്ന മഴ ഭിക്കുന്നു (ഏകലദശം 2500 മി ലിമീറ്റർ മുതൽ 4500 മി ലിമീറ്റർ വടര), കാ ാവസ്ഥ ഈർെവും െൂടും തുടരുന്നു. ഈ സീസണിൽ താപനി 30 െിത്ഗി ടസൽഷയസ് വടര എത്തുന്നു. ലവനൽക്കാ ം െൂടുള്ളതും ഈർെമുള്ളതുമാണ്, താപനി 40 െിത്ഗി ടസൽഷയസിൽഎത്തുന്നു. ടകാങ്കണിട ശീതകാ ം താരതലമയന സൗമയമായ കാ ാവസ്ഥയാണ് (ഏകലദശം 28 െിത്ഗി ടസൽഷയസ്), കൂടാടത കാ ാവസ്ഥ തണുത്തതും വരണ്ടതുമായി തുടരുന്നു.

Things to do

ഈത്പലദശത്ത് 109 ഗുഹകളും നാഷണൽ പാർക്കിനടറ മലനാഹരമായ െുറ്റുപാടുകളും ഉണ്ട്. ഗുഹ സന്ദർശിക്കാനും കുന്നിൻ മുകളിൽ കയലറണ്ടതുണ്ട്. പസറ്റ് സന്ദർശനത്തിന ഏകലദശം 5 മുതൽ 6 മണിക്കൂർ വടര എടുക്കും.

Nearest tourist places

● സഞ്ജയ് ഗാന്ധി നാഷണൽ പാർക്ക് (6.3 കി.മീ.)
● ലഗ്ലാബൽ വിപാസന പലഗാെ (31.6 കി.മീ.)
● മണ്ഡലപശവർ (9.4 കി.മീ.)
● ലജാലഗശവരി (17.4 കി.മീ.)
● മഹാകാളി ഗുഹകൾ (20.7 കി.മീ.)

Special food speciality and hotel

സഞ്ജയ് ഗാന്ധി നാഷണൽ പാർക്കിന പുറത്ത് നിരവധ്ി ത്പാലദശിക ഭക്ഷണശാ കളുണ്ട്. ഒരു ടമലത്ടാടപാളിറ്റൻ നഗരത്തിനടറ ഭാഗമായതിനാൽ, പവവിധ്യമാർന്ന ഭക്ഷയവസ്തുക്കൾ ഭയമാണ്, കൂടാടത ഒരാൾക്ക് ഇരാനുസരണം ടകാള്ളയടിക്കാം. കൻലഹരി ഗുഹയിൽ ഒരു ടെറിയ ഭക്ഷണശാ യുണ്ട്, അത് ളിതവും പായ്ക്ക് ടെയ്തതുമായ ഘുഭക്ഷണങ്ങൾ വിളമ്പുന്നു.

Accommodation facilities nearby & Hotel/ Hospital/Post Office/Police station

ഇവിടട വിവിധ് താമസ സൗകരയങ്ങൾ ഭയമാണ്. ലബാറിവാ ി ലപാ ീസ് ലസ്റ്റഷൻ 9.5 കില ാമീറ്റർ അകട യാണ്. 10.2 കില ാമീറ്റർ അകട യുള്ള ESIC ആശുപത്തിയാണ് അടുത്തുള്ള ആശുപത്തി

Visiting Rule and Time, Best month to visit

● ഗുഹകൾ 10:00 AM മുതൽ 5:00 PM  വടര തുറന്നിരിക്കും
● കാൻലഹരി ഗുഹകൾക്കും സഞ്ജയ് ഗാന്ധി നാഷണൽ പാർക്കിനും അതത് ത്പലവശന കവാടങ്ങളിൽ നിന്ന് ത്പലതയക ടിക്കറ്റുകൾ വാങ്ങണം.
കൻലഹരി ഗുഹകൾ ലദശീയ ഉദയാനത്തി ാണ്, അതിനാൽ ഈ ത്പലദശത്തിനുള്ളിട  ഭക്ഷണസാധ്നങ്ങടളയും െ നങ്ങടളയും കുറിച്ചുള്ള
അവയുടട നിയമങ്ങൾ നിർബന്ധിതമായിരിക്കണം

Language spoken in area 

ഇംഗ്ലീഷ്‌, ഹിന്ദി, മറാത്തി.