आळंदी हे पुणे शहराजवळ आहे. हे संत श्रीं ज्ञानेश्वर महाराज यांचे समाधी स्थळ आहे. ते १३ व्या शतकातले संत होते. आळंदी येथील मंदिर इंद्रायणी नदीच्या काठावर आहे.
जिल्हा/विभाग
पुणे जिल्हा, महाराष्ट्र, भारत.

ऐतिहासिक माहिती    
संत ज्ञानेश्वरांचा जन्म १२७५ मध्ये झाला. मराठी भाषेतील त्यांच्या भक्ति-लेखनासाठी ते ओळखले जातात. ते शैवांच्या नाथ परंपरेचे होते पण ज्ञानेश्वरी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या भगवद्गीतेवरील भाष्यासाठी ते अधिक लोकप्रिय होते. ते त्यांचे थोरले बंधू निवृत्तीनाथ यांचे शिष्य होते. आळंदीत बहिरोबा, मलप्पा, मारुती, पुंडलिक, राम आणि विष्णू अशी सहा मंदिरे आहेत.
आळंदी हे मुख्यतः वारकरी परंपरेतील एक पवित्र स्थान आहे जे भक्ती तत्त्वज्ञानावर आधारित असून पंढरपूरचा विठ्ठल हि मुख्य देवता आहे. दरवर्षी आळंदी येथून पालखी पंढरपूरला नेली जाते. पालखी परंपरा हैबतराव बुवा अर्फळकर यांनी सुरू केली. ते ग्वाल्हेरच्या सिंधियाचे न्यायालयीन सल्लागार होते. 
आळंदी येथील श्री ज्ञानेश्वर मंदिर ज्ञानेश्वर महाराजांच्या संजीवन समाधीचे ठिकाण आहे. त्याच्याशी संबंधित असंख्य ठिकाणे आळंदी येथे आहेत.

भौगोलिक माहिती    
आळंदी पुणे-नाशिक रस्त्यावर, इंद्रायणी नदीच्या काठावर वसलेले आहे.

हवामान     
•    या भागात वर्षभर उष्ण आणि काही अंशी शुष्क (कोरडे) हवामान असते आणि सरासरी तापमान १९-३३ अंश सेल्सिअस असते.
•    एप्रिल आणि मे हे पुण्यातील सर्वात उष्ण महिने असतात तेव्हा तापमान ४२ अंश सेल्सिअस पर्यंत पोहोचते.
•    हिवाळा अत्यंत तीव्र असतो आणि रात्री तापमान १० अंश सेल्सिअस इतके खाली जाऊ शकते, परंतु दिवसाचे सरासरी तापमान सुमारे २६ अंश सेल्सिअस असते.
•    पुणे विभागात सरासरी वार्षिक पाऊस सुमारे ७६३ मिमी इतका असतो.

करण्यासारख्या गोष्टी      
आळंदीतील सर्वात मोठा उत्सव म्हणजे कार्तिक वैद्य एकादशी. महाराष्ट्रातील आणि आजूबाजूचे भाविक वर्षभरात या उत्सवाला येतात. 

जवळची पर्यटनस्थळे     
हे तीर्थक्षेत्र मानले जाते आणि आळंदीतील इतर अनेक मंदिरे आणि पर्यटन स्थळे यांना भेट दिली जाऊ शकते जसे की:
•    जलाराम मंदिर (०.७५ किमी)
•    जोशी यांचे लघुचित्र संग्रहालय (२५.७ किमी)
•    मल्हारगड किल्ला (४६.५ किमी)
•    सिंहगड किल्ला (५६.३ किमी)
•    शनिवारवाडा (२१.७ किमी)
•    श्री गजानन महाराज मंदिर (२.१ किमी)

रेल्वेने, विमानाने आणि रस्त्याने (ट्रेन, विमान, बस) तसेच ठराविक वेळेत पर्यटन स्थळावर कसे पोहोचावे     
जवळचे रेल्वे स्टेशन: पुणे रेल्वे स्टेशन (१५.५ किमी). स्थानकावरून भाड्याने देण्यासाठी कॅब आणि खाजगी वाहने उपलब्ध आहेत
जवळचे विमानतळ: पुणे आंतरराष्ट्रीय विमानतळ (१६.६ किमी)

खाद्य वैशिष्ट्य आणि हॉटेल्स    
महाराष्ट्रीय पद्धतीचे जेवण जवळपासच्या रेस्टॉरंट्समध्ये मिळते. 

जवळच्या निवास सुविधा आणि हॉटेल/ हॉस्पिटल/ पोस्ट ऑफिस/पोलीस स्टेशन    
•    निवासासाठी विविध हॉटेल्स उपलब्ध आहेत.
•    आळंदी पोलीस स्टेशन ८०० मीटर अंतरावर आहे.
•    या मंदिराजवळ १.३ किलोमीटर अंतरावर ग्रामीण रुग्णालय आहे

जवळपासचे एमटीडीसी रिसॉर्ट    
MTDC कार्ला हे ५५.१ किमी अंतरावर जवळचे रिसॉर्ट आहे.

पर्यटनासाठीचे नियम आणि वेळ, पर्यटनासाठी योग्य काळ      
हे मंदिर वर्षभर खुले असते.
मंदिर सकाळी ८.०० ते संध्याकाळी ५.०० पर्यंत खुले असते. 

या ठिकाणी बोलल्या जाणाऱ्या भाषा     
इंग्रजी, हिंदी, मराठी.