विरारमधील टेकडीच्या शिखरावर जीवदानी मंदिर आहे. हे देवी जीवदानीच्या एकमेव मंदिरासाठी देशभरात प्रसिद्ध आहे.

जिल्हे/प्रदेश

वसई तालुका, पालघर जिल्हा, महाराष्ट्र, भारत.

इतिहास

मुंबईच्या उपनगरांपैकी एक असलेल्या विरारच्या रेल्वे स्टेशनजवळील एका टेकडीवर जीवदानीचे मंदिर आहे.
विरारमध्ये एकवीरा देवीचे घर आहे, विरारमध्ये एक मंदिर आहे
देवी एकविरा जिवदानी मंदिर म्हणून ओळखली जाते. जीवदानी हे नाव आणि मंदिराची उत्पत्ती यामागची एक कथा आहे जी महाभारताशी संबंधित आहे!
पौराणिक कथा अशी आहे की पांडव (महाकाव्य नायक) त्यांच्या वनवासात शूरपारका (आधुनिक नालासोपारा) येथे आले. हे भगवान परशुरामांनी बनवलेले राज्य होते. स्थानिक आख्यायिका विरार तीर्थाचे वर्णन शूरपारका यात्रेचे अंतिम गंतव्य म्हणून करते. पांडवांनी भगवान परशुरामांनी पवित्र केलेल्या विमलेश्वर मंदिराला भेट दिली, त्यांच्या प्रवासात ते वैतरणा नदीवर थांबले जेथे त्यांनी भगवती एकविराची पूजा केली आणि शांतता आणि भव्य निसर्ग पाहून त्यांनी एक गुहा बांधण्याचा निर्णय घेतला, त्यांनी जवळच्या डोंगरावर असे केले आणि एकावीरा मातेची पूजा केली लेण्यांचे. पांडवांनी इथे "जीवनदानी" [जी जीवनाची खरी संपत्ती आहे ती देवी] आणि म्हणून जीवदानी असे नाव दिले.
जीवदानीचे मंदिर टेकडीवर आहे. हे एक अखंड देवस्थान आहे. हा लेण्यांचा एक लहान गट आहे जो कदाचित तीन शतकांपूर्वीचा आहे. ते साधे बौद्ध विहार (मठ) आहेत ज्यात परिसरातील काही पाण्याच्या कुंड आहेत. या लेण्या प्राचीन बंदर शहर आणि सोपाराच्या व्यापारी केंद्राकडे दुर्लक्ष करतात. जीवदानीचे सध्याचे मंदिर बौद्ध विहार (मठ) होते, जे कालांतराने मंदिरात रूपांतरित झाले.
इथल्या देवीची स्थानिक समुदायांनी मच्छीमार इत्यादींची पूजा केली आहे. असंख्य लोकगीते आहेत ज्यात देवी प्रकट होते. टेकडीच्या माथ्यावर एक कमी ज्ञात किल्ला होता

भूगोल

जीवदानी माता मंदिर समुद्र सपाटीपासून सुमारे 656 फूट वर विरार जवळील एका टेकडीवर आहे, जे मुंबई जवळील पश्चिम रेल्वेवरील महत्वाचे रेल्वे स्टेशन आहे.

हवामान/हवामान

या प्रदेशातील प्रमुख हवामान म्हणजे पर्जन्यमान, कोकण पट्ट्यात उच्च पर्जन्य (सुमारे 2500 मिमी ते 4500 मिमी) अनुभवले जाते आणि हवामान दमट आणि उबदार राहते. या हंगामात तापमान 30 अंश सेल्सिअस पर्यंत पोहोचते.
उन्हाळा गरम आणि दमट असतो आणि तापमान 40 अंश सेल्सिअस पर्यंत पोहोचते.
प्रदेशातील हिवाळा तुलनेने सौम्य हवामान (सुमारे 28 अंश सेल्सिअस) आहे आणि हवामान थंड आणि कोरडे राहते.

करायच्या गोष्टी

परिसर एक्सप्लोर करण्यात आणि काही स्थानिक आकर्षणे बघण्यात दिवस घालवा. टेकडीच्या माथ्यावर, एक पक्षीगृह आहे आणि आपण रोपवे आणि इतर अनेक गोष्टींचा आनंद घेऊ शकता. दसऱ्याच्या दिवशी जत्रा भरते ज्यात हजारो लोक उपस्थित असतात.

जवळची पर्यटन स्थळे

जीवदानी मंदिराजवळ पर्यटकांचे आकर्षण:
● तुंगारेश्वर मंदिर (17.4 किमी)
● राजोडी बीच (11.9 किमी)
अर्नाळा बीच (11 किमी)
●वसई किल्ला (18.9 KM)
सोपारा स्तूप स्थळ (8.4 किमी)

विशेष खाद्य वैशिष्ट्य आणि हॉटेल

पोहा भुजिंग, सुकेली (सुक्या केळी), सीफूड ही काही खास पाककृती या भागात उपलब्ध आहेत ..

निवास सुविधा जवळ आणि हॉटेल/हॉस्पिटल/पोस्ट ऑफिस/पोलीस स्टेशन

सोयीस्कर होम बेससाठी तुम्हाला काही मैलांच्या आत अनेक हॉटेल्स आणि राहण्याची सोय मिळेल.
● सर्वात जवळचे पोलीस स्टेशन विरार पोलीस स्टेशन आहे (2.2 किमी)
येथे जवळचे हॉस्पिटल संजीवनी हॉस्पिटल (2.5 KM) आहे

भेट देण्याचा नियम आणि वेळ, भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम महिना

● वर्षभर या मंदिराला भेट देता येते.
 दिवसात भेट देण्याचा सर्वोत्तम वेळ पहाटे 5:30 च्या दरम्यान आहे. आणि संध्याकाळी 7:00 वा.
● रोपवे बांधले जातात ज्याची किंमत सुमारे 100 रुपये असते आणि परताव्याचे भाडे समाविष्ट असते.

परिसरात बोलली जाणारी भाषा

इंग्रजी, हिंदी, मराठी