ଏହଲାରା ହେଉଛିଔରଙ୍ଗାବାଦ ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ୟୁହନହକା ବିଶ୍ୱ ଐତ୍ିେୟ ସ୍ଥଳ, ଯାୋ 100 ରୁଅଧିକ ପଥର କଟା ଗୁମ୍ଫାକୁହନଇ ଗଠିତ୍ | ହସଥିମଧ୍ୟରୁମାତ୍ର 34 ଜଣ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁହଖାଲା ଅଛନ୍ତି। ଏେିକହଲେକ୍ସହର ହବୌଦ୍ଧ, େନ୍ଦିୁଏବଂ ହଜୈନ ବିଶ୍ୱାସର ଗୁମ୍ଫା ଅଛି| ଏୋ ହକୈଳାସ ମନ୍ଦିରର ଅସାଧାରଣ ହମାହନାଲିଥିକ୍ ମନ୍ଦିର ପାଇଁପ୍ରସିଦ୍ଧ |

ଜିଲ୍ଲା/ ଅଞ୍ଚଳ
ଔରଙ୍ଗାବାଦ ଜିଲ୍ଲା, ମୋରାଷ୍ଟ୍ର, ଭାରତ୍ ।

ଇତ୍ିୋସ
ଏହଲାରା ଗୁମ୍ଫା କହଲେକ୍ସ ହେଉଛିଦୁନଆି ର ସବୁଠାରୁସୁନ୍ଦର ଐତ୍ିେୟ ସ୍ଥାନ | ଏେି ଗୁମ୍ଫାଗୁଡକି ର୍ଷ୍ଠରୁ ଦଶମ ଶତ୍ାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟହର ହଖାଦିତ୍ ହୋଇଥିଲା | ଗୁମ୍ଫାଗୁଡକି ଦକ୍ଷିଣରୁ ଉର୍ତ୍ତର ପଯଷୟନ୍ତ ସଂଖୟାିିତ୍ ଏବଂ ଗୁମ୍ଫାର ପ୍ରକୃତ୍ କ୍ରମାଙ୍କ ଉପହର ଆଧାରିତ୍ ନୁହେଁ| 34 ଟିସୁଗମ ଗୁମ୍ଫା ମଧ୍ୟରୁ12ଟିହବୌଦ୍ଧ ଧମଷର, 17ଟିେନ୍ଦିୁ ଧମଷଏବଂ 5ଟିହଜୈନ ଧମଷର ଅହଟ ।

ୋତ୍ୀମାନଙ୍କର ଆଜୀବନ ପ୍ରତ୍ମିୂର୍ତ୍ତିଏବଂ ଦୁଇଟିଉର୍ଚ୍ ବିଜୟ ସ୍ତମ୍ଭ | ବିଭିନ୍ନ ହଦବତ୍ା ହବୌଦ୍ଧ ଗୁମ୍ଫାର ବିଶାଳ ମୂର୍ତ୍ତିପୟାହନଲହର ସଜ୍ଜିତ୍ ସ୍ତମ୍ଭଯୁକ୍ତ ଗୟାହଲରୀ ଅଛି: ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ହବୌଦ୍ଧ ଗୁମ୍ଫା ର୍ଷ୍ଠ ଏବଂ ସପ୍ତମ ଶତ୍ାବ୍ଦୀର ସିଇର ଅହଟ | ଗୁମ୍ଫା ସଂଖୟା 5, 10, ଏବଂ 12 ହର ଜହଣ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଷକାରୁକାଯଷୟ ହଦଖିପାହର । ଗୁମ୍ଫା 10 ହେଉଛିଏକ ହଚୈତ୍ା (ପ୍ରାଥଷନା େଲ୍), ଏବଂ ଗୁମ୍ଫା 11 ଏବଂ 12 ହେଉଛି ଭାରତ୍ର ଏକମାତ୍ର ଜଣାଶୁଣା ବେୁମେଲା ବିସ୍ତୃତ୍ ହବୌଦ୍ଧ ମଠ | ହସମାହନ ଅହନକ ଗୁପ୍ତ ହବୌଦ୍ଧ ହଦବତ୍ା ବାସ କରନ୍ତି|

େନ୍ଦିୁଗୁମ୍ଫା:- ଗୁମ୍ଫା ସଂଖୟା 13 ରୁ29 ହେଉଛିସପ୍ତମରୁନବମ ଶତ୍ାବ୍ଦୀ ପଯଷୟନ୍ତ େନ୍ଦିୁଗୁମ୍ଫା | ଗୁମ୍ଫା ସଂଖୟା ୧୫, ୧୬, ୨୧ ଏବଂ ୨୯ ଏହଲାରାହର ଥିବା େନ୍ଦିୁ ଗୁମ୍ଫା ମଧ୍ୟହର ସବୁଠାରୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବହର ବିହବଚନା କରାଯାଏ | ଗୁମ୍ଫା ୧୫ ହେଉଛିଗୁମ୍ଫା ୧୧ ଏବଂ ୧୨ ପରିଏକ ବେୁମେଲା ହଶୈବ ମଠ | ଏେିଗୁମ୍ଫାହର ଆଭୟନ୍ତରୀଣ କାନ୍ଥହର ହଖାଦିତ୍ ଅହନକ ଉହଲ୍ଲଖନୀୟ ମୂର୍ତ୍ତିଅଛିଏବଂ ହକହତ୍କ ଚିତ୍ରହର ମୂର୍ତ୍ତିଉପହର ଚତ୍ରିଗୁ କିୁସୂଚତ୍ି କରୁଥିବା ପୋଷ୍ଟରର ଚିହ୍ନ ବାକିଅଛି|  ୁମ୍ଫା 16 କାଇଲାସା ମନ୍ଦିର ଭାବହର ଜଣାଶୁଣା, ଏହଲାରାର ଅପ୍ରତ୍ିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱୀ ହକନ୍ଦ୍ରବନ୍ଦିୁ| ଏୋ ଏକ ନିମିତ୍ ବେୁମେଲା ମନ୍ଦିର ପରିହଦଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁଏୋ ହଗାଟିଏ ପଥରରୁ ହଖାଦିତ୍ ଏକ ହମାହନାଲିଥିକ୍ ସଂରଚନା | ପାଶ୍ୱଷ କାନ୍ଥହର ୍ରାଙ୍ଗଣର ଦୁଇଟିଜୀବନ ଅଛି| ଏପରିକିଏେିମନ୍ଦିରହର ଚିତ୍ର ଏବଂ ଶିଳାହଲଖର କିଛିଚିହ୍ନ ଅଛି| ଗୁମ୍ଫା ୨୯ ହେଉଛିମୁମବାଇ ନିକଟସ୍ଥ ଏଲିୋଣ୍ଟାହର ଗୁମ୍ଫା ପରି ଏକ ବିସ୍ତୃତ୍ ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର |

ହଜନୈଗୁମ୍ଫା:- ଏେିଗୁମ୍ଫାଗୁଡକି ପାଞ୍ଚଟିଖନନହର କେଷ୍ଟର ହୋଇଛିଏବଂ 30 ରୁ 34 ସଂଖୟାହର ଅଛି| ଏଗୁ କି ବୟତ୍ୀତ୍ ଏେିପାୋଡର ବିପରୀତ୍ ମୁେଁହର ଆଉ ଛଅଟିହଜୈନା ଗୁମ୍ଫା ଅଛି| ଏେିସମସ୍ତ ଗୁମ୍ଫା ହଜୈନଧମଷର ଦିଗମବର ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅହଟ | ଗୁମ୍ଫା ନମବର 32, ଇନ୍ଦ୍ରସଭା ଭାବହର ଜଣାଶୁଣା, ବେୁତ୍ ବିସ୍ତୃତ୍, ଏବଂ ଜହଣ ଏୋକୁ େରାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ | ଏୋର ତ୍ଳ ମେଲା ଅସମାପ୍ତ ଥିବାହବହଳ ଉପର ମେଲା ହେଉଛିସୁନ୍ଦର ସ୍ତମ୍ଭ, ବ ମୂର୍ତ୍ତିପୟାହନଲ୍ ଏବଂ ଏୋର ଛାତ୍ ଉପହର ଚିତ୍ର ସେିତ୍ ସବଷବୃେତ୍ ଏବଂ ବିସ୍ତୃତ୍ ଗୁମ୍ଫା |

ଭୂହଗାଳ
ଏହଲାରା ଗୁମ୍ଫାଗୁ କି ଔରଙ୍ଗାବାଦ ସେରର ଉର୍ତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମହର ୨୯ କିହଲାମିଟର | ନିକଟତ୍ମ ଗ୍ରାମ ହେଉଛିଖୁଲଦାବାଦ ଏବଂ ହଦୌଲାତ୍ାବାଦର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଦୁଗଷ|

ପାଣିପାଗ/ଜଳବାୟୁ
ଔରଙ୍ଗାବାଦ ଅଞ୍ଚଳହର ଗରମ ଏବଂ ଶୁଖିଲା ଜଳବାୟୁଅଛି| ଶୀତ୍ ଏବଂ ହମୌସୁମୀ ତ୍ୁଳନାହର ଗ୍ରୀର୍ମଅଧିକ ଚରମ, ତ୍ାପମାତ୍ରା 40.5 ଡିଗ୍ରୀ ହସଲସିୟସ୍ ପଯଷୟନ୍ତ |

ଶୀତ୍ ସାମାନୟ, ଏବଂ ୋରାୋରିତ୍ାପମାତ୍ରା 28-30 ଡିଗ୍ରୀ ହସଲସିୟସ୍ ରୁଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ |
ହମୌସୁମୀ ଋତ୍ୁହର ଅତ୍ୟଧିକ ଋତ୍ୁକାଳୀନ ପରିବର୍ତ୍ତଷନ ଅଛି, ଏବଂ ଔରଙ୍ଗାବାଦହର ବାର୍ିକ ବର୍ଷା ପ୍ରାୟ 726 ମିମି|

କେିବାକୁଥିବା ଜନିଷିଗୁଡକ
ଏହଲାରା ଗୁମ୍ଫାର ସଲୂର୍ଣ୍ଷଭ୍ରମଣ ପାଇଁ4-5 ଣ୍ଟା ଆବଶୟକ | ଏହଲାରା ଗୁମ୍ଫା  ବୟତ୍ୀତ୍ ଜହଣ ଗହଣଶ ହଲନା ଗୁମ୍ଫା କହଲେକ୍ସ ପରିଦଶଷନ କରିପାରିବ | ସାଇଟହର ଜଳପ୍ରପାତ୍ ଏବଂ ଝରଣା ହସେିସ୍ଥାନହର ଏକ ସୁନ୍ଦର ପରିହବଶ ସୃଷ୍ଟିକହର |  ସୂଚନା ହକନ୍ଦ୍ରକୁପରିଦଶଷନ କରିବାକୁସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି।

ନିକଟତ୍ମ ପଯଷୟଟନ ସ୍ଥାନ
● ଗ୍ରିହଶଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର, ଏହଲାରା (5.3 କିହଲାମିଟର)
● ବିବିକା ମକବାରା, ଔରଙ୍ଗାବାଦ ଗୁମ୍ଫା (29.2 କିହଲାମିଟର)
● ହଦୌଲାତ୍ାବାଦ ଦୁଗଷ(13.2 କିହଲାମିଟର)
● ଖୁଲଦାବାଦ ଗ୍ରାମ ଏବଂ ଔରଙ୍ଗହଜବଙ୍କ ସମାଧି (5 କିହଲାମିଟର)
● ଔରଙ୍ଗାବାଦ ଗୁମ୍ଫା (30.9 କିହଲାମିଟର)

ଦୂରତ୍ା ଏବଂ ଆବଶୟକ ସମୟ ସେିତ୍ ହରଳ, ଏୟାର, ହରାଡ୍ (ହେନ୍, ବିମାନ, ବସ୍) ଦ୍ୱାରା ପଯଷୟଟନ ସ୍ଥାନକୁକିପରିଯାତ୍ରା କରିହବ
ନିକଟତ୍ମ ବିମାନବନ୍ଦର: ନିକଟତ୍ମ ବିମାନବନ୍ଦର ହେଉଛି ଔରଙ୍ଗାବାଦ ହଯଉଁଥିହର ପ୍ରମୁଖ ଭାରତ୍ୀୟ ସେରକୁ ହଦୈନିକ ବିମାନ ଉ ାଣ (36.2  କିହଲାମିଟର) ଅଛି|
ନିକଟତ୍ମ ହରଳ ହଷ୍ଟସନ: ଔରଙ୍ଗାବାଦ ହରଳ ହଷ୍ଟସନର ଭାରତ୍ର ଅଧିକାଂଶ ସେର ସେିତ୍ ସଂହଯାଗ ଅଛି| ଔରଙ୍ଗାବାଦ ଜନ ଶତ୍ାବ୍ଦୀ ଏକ୍ସହପ୍ରସ ମୁମବାଇକୁ ଏକ ହଦୈନିକ ଦୁତ୍ ହେନ୍ |
ସ କ ପଥହର: ଏହଲାରା ଔରଙ୍ଗାବାଦଠାରୁ ପ୍ରାୟ 30 କିହଲାମିଟର ଦୂରହର |  ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟହର ବସ୍, ହରାଇ ଯାନ ଏବଂ ଟୟାକ୍ସିନିୟମିତ୍ ଭାବହର ଚଳାଚଳ କହର |
ମୁମବାଇଠାରୁଦୂରତ୍ା: 350 କିହଲାମିଟର।

ମୁମବାଇଠାରୁଦୂରତ୍ା: 350 କିହଲାମିଟର।
ନନ୍-ହଭଜ୍: ନାନ୍ ଖାଲିଆ
ଶାକାୋରୀ: େୁଡଷା, ଡାଲବତ୍ୀ, ଭାଙ୍ଗିଭାରତ୍ (ବାଇଗଣ/ବାଇଗଣର ଏକ ସ୍ୱତ୍ନ୍ତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ୍), ି ହଶଭ ଭାଜି
କୃର୍ିଉତ୍ପାଦ: ଜଳଗାଓଁରୁକଦଳୀ ।

ନିକଟହର ଥିବା ଆବାସ ସୁବଧିା ଏବଂ ହୋହଟଲ/ ଡାକ୍ତରଖାନା/ହପାଷ୍ଟ ଅେିସ୍ /ହପାଲିସ୍ ହଷ୍ଟସନ
ଏହଲାରା ସାଇଟହର ସମସ୍ତ ହମୌଳିକ ପଯଷୟଟନ ସୁବଧିା ଅଛି| ଆବାସ ପାଇଁ ଔରଙ୍ଗାବାଦ ଏବଂ ଏୋର ଆଖପାଖହର ଅହନକ ହୋହଟଲ ଉପଲବ୍ଧ |

ନିକଟସ୍ଥ ଏମଟିଡିସିରିସଟଷବିବରଣୀ
ଏମଟିଡିସିଔରଙ୍ଗାବାଦ ରିସଟଷଏହଲାରାଠାରୁ୨୯ କିହଲାମିଟର ଦୂରହର ଅଛି|

ପଯଷୟଟକ ଗାଇଡ୍ ସୂଚନା 
ମୁଖୟ ଗୁମ୍ଫାର ପ୍ରହବଶ ଦ୍ୱାରହର ସରକାରୀ ଅଧିକୃତ୍ ପଯଷୟଟକ ଗାଇଡ୍ ଉପଲବ୍ଧ |

ଟୁର୍ ଅପହରଟର୍ ସୂଚନା 
ଅହନକ ଟୁର୍ ଅପହରଟର୍ ଏହଲାରା ଗୁମ୍ଫାକୁସମସ୍ତ ଅନ୍ତଭୁଷକ୍ତ ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତିଯାୋ ପରିବେନ, ହଭାଜନ, ଏବଂ ଗାଇହଡଡ୍ ଭ୍ରମଣକୁଏେିସ୍ଥାନକୁଅନ୍ତଭୁଷକ୍ତ କହର |

ପେିଦର୍୍ନ ନିୟମ ଏବଂ ସମୟ , ପେିଦର୍୍ନ କେିବା ସରବ୍ାତ୍ତମ ମାସ
ଏହଲାରା ଗୁମ୍ଫାର ପରିଦଶଷନ ଣ୍ଟା ସକାଳ 9.00 ରୁ5.00 ପି.M (ମଙ୍ଗଳବାରବନ୍ଦ)
ହସେିସ୍ଥାନହର ହକୌଣସିଖାଇବା ହଯାଗୟ ଅନୁମତ୍ିନାେିଁ।
ଏେିଗୁମ୍ଫାପରିଦଶଷନ କରିବାର ସହବଷାର୍ତ୍ତମ ଋତ୍ୁ ହେଉଛିଜୁନ୍ ରୁ ମାର୍ଚ୍ଷ ପଯଷୟନ୍ତ ଏେିମାସଗୁ କିହର ପାଗ ଭାବହର |

ଅଞ୍ଚଳହର କଥିତ୍ ଭାର୍ା
ଇଂୋଜୀ, ହିନ୍ଦୀ, ମୋଠୀ |